Trong khuôn khổ hoạt động dự án ” Thí điểm vận hành bảo trì cộng đồng công trình cơ sở hạ tầng tại các xã 135″ do Irish Aid tài trợ, Trung tâm Nghiên cứu sáng kiến phát triển cộng đồng (RIC) đã tổ chức chuyến thăm quan chia sẻ kinh nghiệm cho 34 người dân thuộc các nhóm cộng đồng xã Đú Sáng và Độc Lập ngày 7/8/2014.
Tại xóm Hang Nước, xã Mông Hóa, Đoàn đã tới thăm con đường bê tông xóm, một con đường tuy ngắn nhưng được phát quang sạch đẹp, thường xuyên được bảo trì, nâng cấp với kế hoạch cụ thể. Mỗi hội, đoàn thể trong xóm được phân công theo dõi, phụ trách từng đọan đường. Hàng năm, trước mùa mưa lũ đều triển khai họp, lập kế hoạch và tu sửa các tuyến. Nhờ đó, việc đường hỏng, ngập lụt… rất ít khi xảy ra.
Ngoài ra, đoàn đại biểu lựa chọn hai hộ gia đình là người dân trong xóm nhằm trực tiếp tìm hiểu quá trình người dân tham gia dự án bảo trì đường nông thôn của xóm trước đây. Năm 2012, xóm Hang Nước thực hiện dự án “Thí điểm bảo trì đường giao thông nông thôn dựa vào cộng đồng” do Ngân hàng phát triển châu Á và Bộ phát triển quốc tế Vương quốc Anh tài trợ. Trung tâm RIC là đơn vị thực hiện. Hơn hai năm kể từ khi dự án kết thúc, nhóm cộng đồng xóm Hang Nước vẫn duy trì tốt hoạt động bảo trì tuyến đường bê tông xóm.
Ảnh 1: Đoàn đến thăm quan đường bê tông xóm Hang Nước
Tại xóm Đoàn Kết 1, xã Phúc Tiến, đoàn đã tới thăm công trình nước tự chảy phục vụ cho 14 hộ gia đình cuối xóm. Công trình đưa vào sử dụng năm 2009, đến nay vẫn duy trì hoạt động tốt. Quy mô của công trình tuy nhỏ so với nguồn vốn đầu tư ban đầu chỉ xấp xỉ 15 triệu nhưng mang lại hiệu quả sử dụng to lớn, chứng minh cho thành công thực sự của mô hình cộng đồng quản lý.
Ảnh 2: Thăm quan một hộ gia đình sử dụng công trình nước tự chảy xóm Đoàn Kết 1
Nhằm nâng cao hiệu quả học tập cho Đoàn thăm quan, nhóm cộng đồng xóm Hang Nước và Đoàn Kết 1 đã trực tiếp chia sẻ thêm các kinh nghiệm thực hiện dự án, từ phân công công việc trong nhóm; cách huy động người dân tham gia; cách quản lý tài chính và lập kế hoạch đến xây dựng quy chế bảo vệ công trình .v.v… Những thành công xen lẫn khó khăn hai xóm Hang Nước và Đoàn Kết 1 gặp phải là bài học quý báu cho các nhóm cộng đồng mới thành lập xã Độc Lập và xã Đú Sáng, giúp họ biết chắt lọc điều hay, hữu ích áp dụng một cách linh hoạt vào vận hành bảo trì cộng đồng các công trình của thôn, xóm trong thời gian tới.
Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Đăng Dung – Chủ tịch UBND xã Mông Hóa đánh giá cao cách tiếp cận của Quản lý cộng đồng mang lại những lợi ích thiết thực cho người dân. Hiện nay chính quyền địa phương đã giao trực tiếp kinh phí cho nhóm cộng đồng tự hạch toán và xây dựng đường nông thôn từ nguồn vốn thuộc chương trình Nông thôn mới. Tiếp thu bài học từ chuyến thăm quan, Chủ tịch UBND xã Đú Sáng nhấn mạnh: “Nếu nguồn ngân sách đầu tư cho nước sinh hoạt áp dụng theo mô hình cộng đồng tự quản như ở xóm Đoàn Kết I thì Đú Sáng không thiếu nước như bây giờ, tôi thấy áp dụng mô hình quản lý cộng đồng giúp cho cấp chính quyền quản lý nhà nước hiệu quả hơn”.
Ảnh 3: Ông Nguyễn Đăng Dung – Chủ tịch xã Mông Hóa tham gia chia sẻ kinh nghiệm
Các nhóm cộng đồng đánh giá đây thực sự là chuyến đi bổ ích, vừa học hỏi kinh nghiệm, vừa mở rộng tầm nhìn. Ông Bùi Ngọc Hân, trưởng nhóm cộng đồng xóm Bái Tam tâm đắc: ” Mô hình bảo trì của xóm Hang Nước có nhiều cái được, thứ nhất là sửa chữa được đường, thứ hai là đường làng sạch sẽ, nhà không đẹp nhưng đường vào từ ngõ rất sạch đẹp. Xóm Bái Tam có 1200m đường bê tông rộng 2,5m sau này cố gắng học Hang Nước làm rộng thành 3m cho đủ tiêu chuẩn. Không riêng xóm Bái Tam cần học tập mà các xóm khác cũng cần học tập”./.
Thu Nguy